Veiligheid op de werkvloer

15 december 2017

Veel arbeidsongevallen ontstaan door onveilige situaties. Onveilige situaties kunnen bijvoorbeeld ontstaan door voertuigen of de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen, maar de belangrijkste factor is het personeel zelf. Omgevingsbewustzijn zorgt ervoor dat de veiligheid op de werkvloer wordt vergroot.

Omgevingsbewustzijn begint bij perceptie van omgevingsfactoren. Perceptie heeft betrekking op de zintuigen. Dit is gelijk de eerste uitdaging, het kan namelijk gebeuren dat niet alle relevante omgevingsfactoren worden opgenomen. De volgende punten kunnen tot gevolg hebben dat er een verkeerde perceptie ontstaat:

• Informatie kan niet worden gezien, gehoord of gemeten
• Informatie wordt genegeerd door werkdruk of tijdsdruk
• Informatie wordt vergeten
• Informatie wordt onvoldoende gecommuniceerd

Het tweede niveau van omgevingsbewustzijn wordt bewerkstelligd door inzicht. Inzicht ontstaat wanneer de verschillende omgevingsfactoren die continu worden waargenomen worden gecombineerd. Op deze manier krijgen ze een samenhangende betekenis. Het niveau van inzicht verschilt van persoon tot persoon door verschil in vaardigheid. Ook op het gebied van inzicht kunnen er zich problemen voordoen:

• Het ontbreken van een correct model
• Niet in staat zijn de juiste informatie te combineren
• Het gebruik van een onjuist model
• Teveel vertrouwen in standaardsituaties

Bij het derde en laatste niveau is er sprake van projectie. Dit niveau wordt bereikt wanneer inzicht wordt gecombineerd met begrip. Aan de hand hiervan kunnen voorspellingen gedaan voor de toekomst afhankelijk van bepaalde handelingen en gebeurtenissen.

Omgevingsbewustzijn

De eenvoudige definitie van omgevingsbewustzijn is: “weten wat er gebeurt”. Dit begrip is echter niet alles omvattend voor veiligheid op de werkvloer. Door gebruik te maken van de eerder beschreven drie niveaus ontstaat een duidelijk beeld over het omgevingsbewustzijn. Een goed omgevingsbewustzijn van medewerkers draagt bij aan een veiligere werkomgeving.

(Griffioen & van Leeuwen, 2011)

Bron:

Griffioen, P., & van Leeuwen, H. (2011). Veiligheid op de werkvloer; Situation Awareness. Saxion.